Doğru Pozlama İçin Işık Ölçüm Modları

23
11811

Günümüzde kullandığımız fotoğraf makineleri yansıyan ışığı ölçen bir sisteme sahiptir. Fotoğrafını çekeceğimiz konu üzerinden yansıyan ışık objektiften girerek aynaya gelir ve aynadan yansıyan ışık penta prizma üzerine geldiğinde burada ışığa duyarlı hücreler elektriksel olarak ışık şiddetini ölçerler. Bu ölçüm neticesinde fotoğraf makinesinin pozometresi daha öce anlattığım çekim modlarına göre uygun diyafram veya enstantane değerini belirler.

isik_D5Kameranın pozometresi ölçüm yapılan bölgeden gelen ışığa göre diyafram veya enstantane değerlerini belirlediğinden doğru yerden ve doğru modda ölçüm yapmak fotoğrafın doğru pozlanması için çok önemlidir.

Işık Ölçüm Modları

Fotoğraf makinelerinde genel olarak ana hatlarıyla 3 farklı ışık ölçüm modu bulunur. Genel, Merkez ağırlıklı ve Noktasal.

genel ölçüm modu

Genel Ölçüm (Matrix)

Genel ölçüm modunda fotoğraf makinesi objektifin gördüğü tüm alandan ışık bilgisi alır. Bu bilgiyi alırken kadrajı bölgelere ayırarak her bir bölgeden gelen ışık bilgisini ayrı ayrı toplar ve tüm bu bilginin ortalamasını alarak en uygun pozlama değerlerini belirler. Birçok durum için kullanışlıdır. Manzara ve topluluk fotoğrafı gibi ışığın dengeli dağıldığı durumlarda oldukça iyi sonuçlar alınır.

Ali Şenel ekşisu-2merkezMerkez Ağırlıklı Ölçüm

Merkez ağırlıklı ölçüm modu da tıpkı genel ölçüm gibi fotoğrafın tamamından ışık bilgisi alır ancak merkez kısmını referans alarak pozlama değerlerini merkezdeki ışık değerlerine ağırlık vererek belirler. Bu oran yaklaşık olarak %70 merkez %30 kenarlar şeklindedir. Çok sert olmayan ters ışıktaki konuları çekmek, portre ve hayvanların tek çekimleri için ideal bir ölçüm yöntemidir.

_DSC3099_KUS0539aspot ölçüm

Noktasal (Spot) Ölçüm

Pozometre konudan gelen ışığın sadece merkezde yaklaşık olarak 3mm’lik bir kısmını (%3 -5) ölçer ve bu ölçüme göre pozlama değerlerini belirler. Konunun kadrajı doldurduğu durumlarda, makro çekimlerde ve fotoğrafa dramatik etkiler verilmek istendiğinde kullanılması en doğrusudur.

IMG_0563a_KUS6883a

23 YORUMLAR

  1. Konuyu ne güzel açıklamışsınız. Anlaşılır ve sade anlatım ve güzel örnek fotoğraflar ile çok faydalı odu. Teşekkürler.

  2. Merhaba Sayın ŞENEL. Yazılarınızdan yararlanıyorum. Çok teşekkür ederim.
    Ben, pozlama yaparken merkez ağırlıklı ölçüm veya noktasal (spot) ölçüm modunu kullandığımızda “merkez” tabirinin nereyi işaret ettiğini sormak istiyorum. Burada kast edilen yer, her zaman kadrajın geometrik ortası mıdır?
    Yoksa, diyelim, kadrajın geometrik orta noktasından başka bir yere tek noktalı odak yaptığımda – ki benim için artık “merkez” orasıdır- oranın ışığı benim için belirleyicidir, orayı ön plana çıkartmak, fotoğrafta anlatmak istediğimi o noktadaki konu ile anlatmak istemekteyimdir vs, vs., o zaman makinenin pozlama için bilgi aldığı yer, yani “merkez” o nokta mıdır?
    “Makine bunu nereden bilsin?” diyecek olursanız, ben de “E, tek noktalı odak yaptım ya.” diye açıklama yapar, “Bu kadar akıllı bir makine neden bunu da bilmesin ki? “ diye de (belki de çocukça) bir soru sorarım.
    Eğer “merkez”den kasıt her zaman kadrajın geometrik olarak orta noktası ise o zaman benim, yukarıda bahsettiğim fotoğrafı şu şekilde mi çekmem gerekiyor?/: (Buraya da hangi noktalama işaretini koyacağımı şaşırdım. Soru işareti mi yoksa iki nokta üst üste mi? )
    1- Önce kadrajın içinde netlemek istediğim konuyu tek noktalı odak modu ile (odak noktasını kaydırarak) netleyeceğim.
    2- Sonra AF. L. Kullanarak odağı kilitleyeceğim.
    3- Makineyi uygun yöne çevirip odaklandığım konuyu “merkez”e, yani kadrajın geometrik orta noktasına alıp ışık ölçümü yapmasını dolayısıyla pozlamanın belirlenmesini sağlayacağım.
    4- Bu arada eğer gerekiyorsa isteğime göre – veya + poz telafisini vereceğim.
    5- Sonra makineyi tekrar eski pozisyonuna getireceğim.
    6- Ve fotoğrafımı çekeceğim.
    Doğru muyum?
    Saygılarımla.

    • Osman bey merhaba. Öncelikle bu kapsamlı ve zor sorunuz için teşekkür ederim. Fotoğraf makineleri Merkez ağırlıklı ölçümde her zaman için kadrajın orta noktasını baz alır. Netleme noktası burada pozlamayı etkilemez. Ancak noktasal ölçümde netleme noktasını baz alır ve buradan yansıyan ışığı ölçer. Yani noktasal ölçümde kadrajın ortası değil netleme noktasının olduğu yerden 3mm lik alan ölçümde kullanılır.
      Maddeler halinde yazdığınız kısıma gelecek olursak;
      Netlemek istediğiniz noktayı netlediğinizde odağı kilitlerseniz pozlamayı da kilitlemiş olursunuz. Yani netlemeden sonra tekrar poz ölçümü yapamazsınız. Bunu yapmanın yolu manuel pozlamadır. Önce merkez ağırlıklı ölçümde kadrajınızı oluşturup poz değerlerini ayarlarsınız ve bu poz değerleri sabitken istediğiniz noktayı netleyip tekrar kadrajı oluşturursunuz. Bu sayede istediğiniz yer netlenmiş ve sizin belirlediğiniz pozlama yapılmış olur.
      Saygı ve sevgiler…

  3. Spot ölçüm sistemi de merkezi ağırlıklı sistemi gibimi çalışır. Yanı netleme yaptığımız yerin (%3-5) ışık olçümünu değilde kadrajın merkezindeki (%3-5) kısmınmı ölçümünü yapar. eyer böle ise yine merkez ağırlıklı ölçümdeki gibi Manuel olarak merkezden ölçümü alıp tekrar kadraj düzenleyip istediğimiz çekimi mi yapacağız
    İyi çalışmalar

  4. Ali Bey merhaba,
    Ağırlıklı olarak Kelebek fotoğrafları çeken birisi olarak birşey sormak istiyorum:Genelde kelebekleri sakin/uyku halinde yakalayabilmek için güneş doğmadan araziye giderim.Güneş doğmadan biraz önce ve güneş doğduktan takriben 1 saat sonrasına kadar ışık ölçümlerinde çok zorlanıyorum(z).Spot ölçüm seçeneğini de kullansam(bazen standart seçeneğine de dönmek zorunda bırakıyor bu sıkıntı)o saatlerde bir rahatlama sağlıyamadım.Güneşin ilk doğuşundan kaynaklı sert ve yoğun ışık sebep sanırım buna.Ne yapsam arka fon çok karanlık çıkıyor.Arazide deliriyorum yani:))Konu ile ilgili bir öneriniz olabilir mi?Selamlar

    • Işık bitki ve çiçeklerin zeminini henüz aydınlatamadığı için spot ölçüm yaptığınızda ışığı kelebek üzerinden ölçeceği için fon karanlık çıkar. Bunu önlemenin yolu genel ölçüm kullanmaktır. Işık zaten çok dağınık olmadığı için fondan da detay alabilirsiniz. -0.7 pozlama telafisi durumu kurtaracaktır. Kalan kısımda PC de halledilir…

  5. Merhabalar, öncelikle bilgilerinizi paylaştığınız için çok teşekkürler. Size bir sorum olacak, ölçüm modları pozlama değerlerini belirliyor ise manuel modda çekim yaparken yani enstantane, diyafram ve ISO değerlerini kendimiz belirlediğimizde ölçüm modlarının çekimimize nasıl bir etkisi olur?

    • Bu değerleri seçerken de vizörde gördüğünüz çubuğu sıfır değerine getirmeye gayret ediyorsunuz. Ölçüm modu bu sıfır değerini değiştirecektir. O nedenle önemli. Tam manuel çalışmada fotoğrafçılar bir de ışık ölçer kullanırlar. Bu sayede değerleri tamamen manuel girerler…

  6. Merhabalar, öncelikle değerli bilgiler için teşekkür ederim. 5 D Mark 3 kullanıyorum. Gece (dolunay veya yıldızlı açık gökyüzü altında) çekilen ve doğal olarak uzun pozlanan çekimlerde net ve canlı görüntüler için sizce en ideal ölçüm modu ne olmalı?

  7. Merhaba Ali Bey ben fotoğrafçılıkta çok yeniyim. Eos m50 aldim. Birçok video izlememe rağmen ayarları yapamıyorum. Çok kötü fotoğraflar çekiyorum. Vaktiniz varsa m50 ayarlariyla ilgili bilgi paylaşabilir misiniz? Çok teşekkürler

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here